اختلال دوقطبی

اختلال دوقطبی چیست؟

معمولاً، تغییرات غیرعادی در روحیه و انرژی به شکل فعالیت بیش*ازحد و ناتوانی در انجام عملکردهای روزمره نمود پیدا می*کند. ناتوانی ناشی از اختلالات دو قطبی می*تواند شدید باشد و منجر به آسیب روابط، شغل یا عملکرد فرد در مدرسه و حتی خودکشی شود.
در زنان دوقطبی و مردان انواع مختلفی دارد. منظور از اختلالات دو قطبی نوع ۱ وضعیتی است که فرد در آن به*مدت دست کم یک هفته دچار یک دوره*ی کامل شیدایی می*شود. در این وضعیت ممکن است افسردگی را هم تجربه کند یا نکند. ممکن است علائم شیدایی آنقدر شدید باشد که فرد به بستری شدن درمرکز اعصاب و روان نیاز پیدا کند.

اگر فرد درحال حاضر یا درگذشته دچار یک دوره هیپومانیا شده باشد، که حالت خفیف*تر شیدایی است و حداقل چهار روز متوالی طول می*کشد، و درحال حاضر یا در گذشته یک دوره افسردگی عمده را نیز تجربه کرده باشد، اختلال دوقطبی نوع ۲ رخ داده است. به تغییر مکرر روحیه از هیپومانیا به افسردگی طی دست کم دو سال در بزرگسالان، اختلال خلقی یا خلق ادواری می*گویند

بسامد بروز این اختلال در زنان دوقطبی و مردان یکسان است و متوسط سن بروز آن ۲۵ سالگی تخمین زده شده است. با این حال، ممکن است اختلال دوقطبی از کودکی آغاز یا در اواخر عمر ظاهر شود.

اختلالات دو قطبی معمولا بیماری*های مزمنی هستند و فرد باید تا پایان عمر تحت نظارت باشد. بیش از ۹۰ درصد از کسانی که دچار یک دوره شیدایی می*شوند، باز هم دوره*های شیدایی یا افسردگی را تجربه می*کنند.

روانپزشک

دوقطبی بودن یعنی چی؟

معمولاً افراد مبتلا شیدایی را با سرخوشی زیاد توصیف می کنند. شخص احساس می*کند «جهان زیر پایش قرار دارد». با این وجود، در اغلب موارد، روحیه* غالب در دوران شیدایی کج*خلقی است. به*علاوه، این دسته از افراد ناگهان اعتماد به نفس زیادی در خود احساس می*کنند، نیازشان به خواب کم می*شود، پرحرف می*شوند، براحتی حواسشان پرت می*شود و دست به فعالیت*هایی می*زنند که ریسک و دردسرشان بالاست (مثل قمار، خرید بی*رویه، سکس بی*پروا)

شباهت هیپومانیا با شیدایی در این است که در هر دو مورد دیگران متوجه تغییر در روحیه و عملکرد فرد می*شوند اما این دوره آنقدر شدید نیست که منجر به اختلال جدی در عملکرد اجتماعی یا شغلی شود یا به بستری شدن نیاز داشته باشد.

ممکن است فرد در دوره* شیدایی پروژه*های زیادی را شروع کند و احساس کند، صرف نظر از سطح استعداد یا تجربه، می*تواند هرکاری را انجام دهد. یکی از شایع*ترین ویژگی*های شیدایی کاهش نیاز به خواب است. ممکن است فرد تا چند روز نخوابد ولی احساس خستگی نکند.

در اغلب موارد، ذهن فرد شیدا سریع*تر از آنکه بتواند بروز دهد عمل می*کند بنابراین مدام از موضوعی به موضوع دیگر می*پرد و حرف*های او منسجم نیست. گاهی فرد در دوره*ی شیدایی، بخصوص اگر کسی بخواهد حرفش را قطع کند، از خود پرخاش و خشونت نشان می*دهد.

زنجیره*ی رشد کودکانی که در معرض خطر ابتلا به اختلال دوقطبی قرار دارند (چون یکی از والدین آن*ها دچار این اختلال دو قطبی است) با علائمی شروع می*شود که مختص اختلال دوقطبی نیست (مشکل خواب و اضطراب ازجمله علائم بارز آن است). این وضعیت از اختلال خلقی خفیف به سمت اختلال افسردگی عمده در نوجوانی حرکت می*کند و اختلال دوقطبی کامل در مرحله*ی ورود به بزرگسالی، معمولاً همراه با یک دوره شیدایی یا هیپومانیا یا اولین دوره از روان*پریشی بعد از یک دوره افسردگی، رخ می*دهد.